27 Kasım Çarşamba günü Suriye'de Beşar Esad rejimine karşı operasyon başlatan silahlı muhalif gruplar birçok kenti hiçbir çatışmaya girmeden ele geçirdi.
Dün gece saatlerinde Suriye'nin başkenti Şam'da göstericilerin kilit öneme sahip yerleşkelere girmesiyle Beşar Esad rejimi kentin kontrolünü kaybetti. Rejim güçleri; Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve uluslararası havalimanından çekildi. Suriye Devlet Başkanı Esad ise ülkeden kaçtı.
Esad'in nerede olduğu büyük bir soru işaretine dönüşürken, Şam-Lazkiye arasında yapılan bir uçuş iddiaları beraberinde getirdi. İnternetteki uçuş takip sitelerinde, Şam'daki havalimanından kalktıktan sonra en son Humus'un batısında görülen ancak sonra izi kaybolan bir uçağın Beşar Esad'ı taşıdığı ve söz konusu uçağın radardan kaybolmadan önce 1600 fit yüksekliğe kadar alçalarak "olağandışı hareketler" yaptığı öne sürüldü.
Esad'ın nerede olduğu henüz netleşmezken, savaşın başlamasından beri destek mesajları veren ancak cephede herhangi bir katkısı olmadığı gözlenen Rusya'dan beklenen açıklama geldi. Rusya Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamada "Esad, cumhurbaşkanlığı görevini bırakma kararı alarak ülkeyi terk etti ve iktidarı barışçıl yollardan devretme talimatı verdi" ifadeleri kullanıldı.
Rus tarafının Suriye'deki tüm muhalif güçlerle temas halinde olduğu belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi; "Bununla birlikte tüm ilgili tarafları, şiddete başvurmaktan vazgeçmeye ve tüm sorunları siyasi yolla çözmeye çağırıyoruz. Bu bağlamda Rusya, Suriye'deki tüm muhalif güçlerle etkileşimde. Suriye'deki tüm etnik ve dini güçlerin görüşlerine saygı gösterilmesi çağrısında bulunuyor, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) oybirliğiyle kabul ettiği 2254 sayılı kararı bağlamında kapsayıcı siyasi sürecin tesis edilmesine yönelik çabaları destekliyoruz."
Suriye'deki Rus askeri üslerinin "yüksek hazırlık durumunda" bulunduğuna dikkat çekilen açıklamada, bu üslerin güvenliğine yönelik ciddi tehdidin olmadığı ifade edildi. Açıklamada ayrıca, Suriye'deki Rus vatandaşlarının can güvenliğinin sağlanması için gerekli tüm tedbirlerin alındığı belirtildi.
Arap Sosyalist Baas Partisi, Suriye'de 1963'te darbeyle iktidara geldi. 1970 yılında parti içi darbeyle Beşar Esad'in babası Hafız Esad iktidarı ele geçirerek, 1971'de Suriye Devlet Başkanı oldu.
Beşar Esad ise, babasının ölümü üzerine 2000'de Baas rejiminin başına geçti. Suriye'de 2011 yılında özgürlük talebiyle halk hareketleri başlarken rejim kitlelere şiddet kullanarak müdahale etti. Binlerce kişinin öldürüldüğü rejim müdahaleleri, süreci iç savaşa dönüştürdü. Silahlı muhalif gruplar uzun bir mücadeleye girerken, rejim uluslararası baskılara rağmen sorunun diplomasi ve barışçıl yollardan çözümüne yanaşmadı.
Suriye'de 27 Kasım'da yoğunlaşan çatışmaların ardından ülkede Halep, İdlib, Hama'dan başlayarak pek çok bölgede kontrolü kaybetti. Son olarak başkent Şam'da halkın da sokaklara dökülmesiyle rejim güçleri, kamu kurumları ve sokaklardan çekilmeye başlarken rejim karşıtı gruplar kent merkezinde kontrollerini artırdı.
61 yıllık kanlı Baas rejimi ve 53 yıllık Esad ailesi iktidarı sona ermiş oldu.
